خبرنامه معماری ایران و جهان

بحث گروهي پيرامون نظام طبقاتي حاكم در دوران ساساني نكات جالبي را مطرح مي كرد كه يكي از آنها تناسب بين اين نظام كاستي و ساختار سلسله مراتبي شهر است. بنابراين دانش، شهر گور، شهري كاملاً ساخته ساسانيان است. همچنين مسائل مطرح شده در مورد فضاي مركزي شهر بسيار قابل تامل بود. مسائلي در مورد ارتباط منار با سازه هاي ديگر (اگر وجود داشته اند)، كاربري آن محدوده، ارتباط منار با چهارطاقي باقي مانده از شهر باستاني و دليل عدم تقسيم بندي فضاي مركزي شهر.

مساله مهم ديگر، دليل ساخت منار بود. در ادامه چند كاربري متصور براي منار كه در بحث گروهي ذكر شدند، آورده شده است:

 -با توجه به كاربري منارهاي امروزي كه نوادگان اين منار باستاني محسوب مي شوند، آيا اين سازه در حكم شاخص و راهنمايي براي بنايي مهم در پيرامون خود بوده است؟ و اگر اينگونه بوده چرا بنا در نقطه مركزي شهر ساخته شده و اين بناي مهم در كنار آن قرار گرفته؟ رابطه اين دو سازه چگونه بوده؟ آيا همجوار بوده اند يا جداي از هم؟

آنچه از شهر گور باقي مانده مناري است كه در نقطه مركزي شهر ساخته شده و چند تپه خاكي كه روزگاري البته حصارهاي خشتي شهر را شكل مي داده اند. با وجود باقي مانده هاي اين منار مرتفع در ميان اين دشت وسيع، مسلماً اولين حسي كه در ادراك فضا درگير مي شود، حس بينايي است كه اين منار خشتي با هر كاربري كه پيش از اين داشته، امروز حكم راهنمايي را دارد كه مخاطب را مستقيم به ميانه شهر گور مي كشاند. منار مرتفع با زمينه اي از كوههاي اطراف و خط آسمان باشكوهشان و همنشيني زيباي آبي آسمان صاف و رنگ اُكر خاك، تصويري است كه بدون مزاحمت بصري و پيوسته و مدام ديده مي شود. حس شنوايي اما در آرامش همه سكوت را جذب مي كند و گهگاهي صداي باد كه در ميان محصولات زمينهاي كشاورزي مي پيچد.